Klooster Dünebroek

Op oude Oost-Friese kaarten worden Dünebroek en Wymeer als twee afzonderlijke plaatsen ingetekend, waarbij Wymeer veel oostelijker van Dünebroek wordt gepositioneerd. In de meer recente geschiedenis hoorde Dünebroek politiek-bestuurlijk bij Wymeer, maar bleef het als geheel voortbestaan onder de naam „Kloosterland“.

De naam herinnerde aan het Johannieter klooster Dünebroek dat daar aan het einde van de 13e eeuw werd gesticht. Het lag in het centrum van het „Kloosterland“ dat tegenwoordig een oppervlakte van ongeveer 560 ha. beslaat.

Het „Kloosterland“ vormt de grensstrook tussen het oude dorp Wymeer en de provincie Groningen; in het noorden strekt het zich uit tot aan de oudste – vermoedelijk pas eind 16e eeuw – aangelegde Dollarddijk. In het Westen vormde een brede waterloop een natuurlijke grens ten opzichte van het Groningerland, in het zuiden reikte het tot aan het grote ontoegankelijke Bourtanger Moor. Door het „Kloosterland“ liep van West naar Oost een belangrijke handelsroute die het Reiderland met Groningerland verbond; de einige passabele verbinding over land in de wijde omgeving.

Het „Kloosterland“ was grotendeels laag gelegen en nat en tot aan de aanleg van de Dollarddijk onbeschermd tegen de Noordzee. De schriftelijke overlevering van het klooster Dünebroek is gebrekkig. Het klooster wordt voor het eerst in een oorkonde uit 1319 genoemd.

In latere tijden was het in elk geval een dubbelklooster waartoe mannelijke en vrouwelijke conventualen behoorden. Latere gravures uit de 16e en 17e eeuw tonen slechts enkele gebouwen met een hoge toren die daar boven uitsteekt.

Naast een molen, behoorden bij het klooster omvangrijke landerijen, onder andere de noordelijk gelegen boerderij „Grashaus“ in de buurt van de oudste dijk. Nog noordelijker lagen er ook landerijen in de gemeenten Böhmerwold en Marienchor. Het klooster bezat het patronaatsrecht van de kerspelkerk van Marienchor.

Ook nadat graaf Enno II vanaf het jaar 1528 de kloosters in Oost-Friesland en daarmee ook het klooster Dünebroek had opgeheven, leefden er in 1540 nog acht ordezusters in de voormalige kloostergebouwen. Later zijn de kloostergebouwen volledig afgebroken.

Vertaling: J.G. Abbes